Bolesti i stanja Lijekovi i suplementi Sponzorirano

Osteoporoza: izazovi i mogućnosti liječenja

Zbog produženja životnog vijeka stanovništva i načina života, osteoporoza postaje sve važniji poremećaj i za pojedinca, ali i za društvo. Smatra se da pogađa preko 200 miliona ljudi širom svijeta. Glavne komplikacije su frakture i razlog su povećanog morbiditeta, mortaliteta i pada kvaliteta života. Životni rizik koji nose frakture kuka, pršljenova i radijusa sličan je riziku koronarne bolesti srca.

Šta je to osteoporoza?

Osteoporoza je hronična progresivna metabolička bolest koštanog sistema, obilježena smanjenjem mineralne gustoće i čvrstoće kosti, te oštećenjima njene mikroarhitekture. Takve, krhke i porozne kosti pojačano su osjetljive na različite fizičke stresove (udarce i padove).

U osnovi patofiziologije osteoporoze je poremećaj ravnoteže između resorpcije stare kosti i formiranja nove kosti. Poremećaj ravnoteže između formiranja nove i resorpcije stare kosti može nastati kao rezultat:

  • Povećanja koštane resorpcije na nivou koštane jedinice remodelovanja
  • Smanjenje formiranja nove kosti na nivou koštane jedinice remodelovanja (nepotpuna izgradnja).

Faktori koji dovode do osteporoze

Predisponirajući faktori za nastanak osteoporoze su : rana menopauza (prije 45 godine), premenopauzna amenoreja (duža od 6 mjeseci), histerektomija prije 45 godine, dugotrajna oralna primjena kortikosteroida (3 mjeseca i više), porodična anamneza (naročito fraktura kuka kod majke), pušenje. Faktori rizika za nastanak osteoporoze su: nizak indeks tjelesne mase (manji od 19kg/m2), oboljenja jetre, alkoholizam, slaba crijevna apsorpcija hrane, oboljenja štitaste žlijezde, hipogonadizam (muškarci), primarni hiperparatireoidizam, reumatoidni artritis, hronična bubrežna insuficijencija, dugotrajno liječenje heparinom.

Izazovi u dijagnozi i liječenju

Uprkos postojanju objektivnih mogućnosti, osteoporoza je i dalje nedovoljno dijagnostikovana i liječena. Nažalost, u praksi, dijagnoza osteoporoze se obično uspostavi nakon patološke frakture. Posebno su ugrožene žene u postmenopauzi.

Izazovi u dijagnostici i terapiji osteoporoze su najčešće: kasna dijagnoza, osteoporoza se često percipira kao dio fiziološkog procesa starenja, neinformisanost pacijenata o bolesti i mogućnostima efikasne i bezbolne dijagnostičke metode i liječenja. Osteoporoza, obično ne daje bolne simptome i pacijenti često, nemaju svijest o prisustvu bolesti.

Prevalenca patoloških fraktura prema lokalizaciji:

• 45% frakture kičmenih pršljenova,

• 20% frakture kuka,

• 15% fraktura radiusa,

• 20% ostale frakture.

Ciljevi terapije

Ciljevi terapije osteoporoze: smanjiti rizik od frakture, pouzdano procjeniti rizik od frakture, podizanje svijesti pacijenta o prisutnom riziku, upoznati pacijente sa svim aspektima bolesti, odrediti adekvatnu fizikalnu terapiju, promjena životnih navika, obezbjediti adherencu za medikamentoznu terapiju.

Farmakološka terapija uključuje antiresorptivnu terapiju, Ca i Vit D suplementacija, bisfosfonate, estrogensku suplementaciju, te agoniste i antagoniste estrogenskih receptora.

Bisfosfonati su prvi izbor medikamentoznog tretmana za liječenje osteoporoze. Djeluju kao potentni inhibitori resorpcije kostiju. Najčešće propisivani bisfosfonati kod nas: ibandronska kiselina, alendronska kiselina i zoledronska kiselina.

Ibandronska kiselina i alendronska kiselina su na našem tržištu u obliku tableta, dok je zoledronska kiselina u ampularnom obliku i primjenjuje se parenteralno.

Najčešči izazov u liječenju osteoporoze je slaba adherenca za medikamentozni tretman, jer liječenje traje najkraće godinu dana. Istraživanja su pokazala da pacijenti i u periodu od 6 mjeseci i 12 mjeseci, najčešće ostaju adherentni na terapiju koja se daje 1x mjesečno (ibandronska kiselina, film tableta 150mg) 66% ispitanika, dok je adherenca kod terapije koja se uzima 1x sedmično znatno manja 27%.

Studije su pokazale da ibandronska kiselina smanjuje rizik od nastanka novih patoloških fraktura na kičmenim pršljenovima za 62% i smanjenje rizika od nastanka nevertebralnih fraktura za 69%.

Neophodno je pravovremeno dijagnostifikovati osteoporozu i prilagoditi tretman svakom pacijentu, individualno.

Reference

1. Reginster J-Y, Burlet N. Bone. 2006;38:S4-S9.

2. WHO Scientific Group. WHO Technical Report Series: 921. 2003:1.

3. National Osteoporosis Foundation. Available at: www.iofbonehealth.org/facts-and-statistics. Accessed August 23, 2007.

Članak sponzorira farmaceutska kuća:

OCIJENITE OVAJ ČLANAK:
Sending
User Review
5 (5 votes)

Alma Džinić

Dr. Alma Džinić je završila Medicinski fakultet Univerziteta u Sarajevu 1996., a specijalizaciju iz fizikalne medicine i rehabilitacije 2003. godine. Učesnica je brojnih kongresa i naučnih skupova. Trenutno zaposlena u Domu zdravlja Bihać.